روایت هایی درباره نماز

رسول خدا(ص) می فرماید: خداوند تبارک و تعالی فرمود: من تعهدی نسبت به بنده ام دارم که اگر نماز خود را در وقتش به پای دارد، او را عذاب نکنم و بدون حساب وی را به بهشت ببرم.

رسول خدا(ص) می فرماید: هرکس پیشانی خود را برای سجده بر قطعه ای از زمین بگذارد، آن زمین در روز قیامت به نفع وی شهادت خواهد داد.

علی(ع) می فرماید: کسی که صدای اذان را بشنود و دعوت مؤذن را اجابت نکند و بدون عذر به نماز جماعت حاضر نشود و به تنهایی نماز بخواند، گویی نماز نخوانده است.

حضرت زهرا(س) می فرماید: هرکه عبادت خالصش را به سوی خدا بالا فرستد، خداوند متعال برترین سودش را به سوی او پایین فرستد.

امام صادق(ع) می فرماید: هنگامی که وقت نماز فرا می رسد، درهای آسمان برای بالارفتن اعمال باز می شوند.

امام رضا(ع) فرمود: نماز و مداومت یاد خدا در شب و روز، سبب می شود که انسانْ مولا و مدبّر و خالق خود را فراموش نکند و روح سرکشی و طغیانگری بر او غلبه نکند.

منجی بشریت، مهدی موعود(عج) می فرماید: هیچ چیز مثل نماز، بینی شیطان را به خاک نمی مالد. پس نماز بخوان و بینی شیطان را به خاک بمال.

چشمه جوشان نماز

نماز، سبوی سرشار بندگی است. نماز، ارتباط با نور و عالم ملکوت است. دستی که به سوی خدا دراز می شود پُر برمی گردد و چشمی که در عشق خدا اشک می ریزد روشنی می گیرد و دلی که با یاد خدا می تپد در نهایت آرامش می یابد. پس بیایید هوای غرورهای کاذب را از سر بیرون کنیم؛ دل را از وابستگی های مادی و فریبنده برهانیم؛ در کوچه های شور و شیدایی گام برداریم؛ در خیابان های روشن بیداری قدم زنیم؛ و پنجره های دل را به سمت آسمان بگشاییم تا نسیمی روحانی گذر کند و جان غبار گرفته ما را به نوازشی طراوت بخشد. بیایید دل را در چشمه جوشان نماز شستشو دهیم؛ مرغ قنوت را در آسمان رحمت الهی به پرواز درآوریم و از این طریق هموار و مطمئن، خویشتن را به سر منزل مقصود برسانیم.

نماز شب

از جمله نمازهای مستحبی که در زندگی و سعادت انسان ها تأثیر به سزایی دارد، نماز شب است. این نماز بر رسول خدا(ص) واجب، ولی بر دیگر معصومان مستحب بوده است، ولیکن آنان همانند نماز واجب آن را به جا می آورده و بر آن فراوان تأکید می کرده اند. نماز شب، جان را طراوت و روشنی می بخشد، کرامت اشک را در خزانه روح، ذخیره می کند و حالِ گریستن می دهد. انسان نمازگزار در آرامش و خلوت شبانه، به خویشتن خویش باز می گردد و با پروردگارش به راز و نیاز می پردازد. در روایت آمده است که «شب زنده داری مایه تندرستی و خشنودی و در معرض رحمت خدا قرار گرفتن و پیروی از اخلاق پیامبران است».

نماز در نگاه رسول خدا(ص)

نماز، برجسته ترین سفارش پیامبران و از مصداق های بارز عبادت در اسلام است. نماز، بهترین اهرم استعانت در مشکلات و وسیله تشکر از خداوند بر نعمت های اوست. نماز، بوییدن گل است و هیچ مشام سالمی به آن بی میل نیست. نماز، اولین سؤال در قیامت است. نماز، قرار گرفتن در بستر آرامش است، چیزی که دل ناآرام می جوید. نماز، کلید بهشت است. رسول اکرم(ص) نماز را پیمان خداوند، و نور چشم خویش معرفی فرموده است.

معراج خاکیان

جایگاه نماز از منظر امام علی(ع)

امام علی(ع) فرمودند: «بی گمان برترین وسیله ای که بدان به خدای سبحان تقرب جسته می شود، برپا کردن نماز به عنوان آیین امت اسلام است.

ابن میثم در شرح این کلام حضرت نوشته است: «برپا داشتن نماز هر چند یکی از ارکان دین است، با این وصف حضرت از آن با تعبیر تمام دین یاد کرده است؛ زیرا رکن قوی و مهم دین است». سرور نیایشگران و پیشوای پرهیزگاران، حضرت علی(ع)، در روزهای آخر عمر در وصیتی به دو فرزندش امام حسن و حسین(ع) ـ که باید حاوی مهم ترین و اساسی ترین مطالب باشد ـ به بیش از ده امر سفارش کرده و از جمله فرموده است: «خدای را خدای را درباره نماز که ستون دین شماست». واضح است که چنین تأکیدی از چنان انسان کاملی در آخرین لحظات عمر و به بهترین و عزیزترین افراد نشان اهمیت و جایگاه والای نماز است.

نماز از دیدگاه مقام معظم رهبری

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای، مدظله العالی، معتقد است که نماز باید همه جا و همواره در رأس امور قرار گیرد. ایشان می فرمایند: «در جامعه ما فصل مهمی باید در معرفی نماز در همه سطوح گشوده شود. رسانه ها و به خصوص صدا و سیما با شیوه های گوناگون نماز را معرفی و یادآوری کنند. همه جا و همیشه در رادیو و تلویزیون، نماز در اولویت گذاشته شود، و شوق ایمان و عطش یاد خدا در دل ها پدید آید. در کلاس های دروس دینی، مدارس و دانشگاه ها درس نماز جایگاه خود را باز یابد، و سخنان سنجیده و افکار بلند در بازشناسی نماز، فراهم و در معرض ذهن و دل دانشجویان و دانش آموزان گذاشته شود».

عمود دین

سجاده عشق

چه زیباست سخن گفتن با آفریدگار جهان در محراب و سجاده عشق. چه نیکوست دوشادوش شدن با سالکان و فرشتگان. چه زیبنده است هم پرواز شدن با عرشیان و چه روح افزاست هماهنگ شدن با کلّ جهان و هجرت به سوی خالق یکتا. آری، راز و نیاز در قالب نماز، بهترین شیوه ای است که انسان را از وابستگی به خاک و حیران بودن در وادی ضلال و گرفتاری در تنگنای تن، می رهاند و او را تا قله عشق و عرش برین می کشاند.

وسیله قرب

از دیدگاه قرآن و حدیث، در پرستش خداوند، نماز جلوه روشن تری نسبت به دیگر عبادات دارد و از میان تمام اعمال عبادی، برجستگی و درخشندگی خاصی دارد. نماز، جامع ترین عبادت هاست که شارع مقدس اسلام، آن را برای قرب و نزدیکی بندگان به خدا واجب کرده است. آری نماز معراج مؤمن است. نماز، فریضه ای الهی است که خدا را به یاد انسان می آورد و میان خالق و مخلوق، رابطه عمیق و خلل ناپذیر پدید می آورد. نماز، مهم ترین وسیله سپاس گزاری از نعمت های بی کران الهی است. نماز عبادتی است که در کام عاشقان خدا شیرین و دلنشین است. نماز، باعث نزدیک شدن انسان به خداست.

بی نماز

رو به قبله

مهربانا!

جویندگان آب زلال حیات و پویندگان راه حقیقت و نجات، راه به جایی نمی برند مگر به وسیله نماز و عشق ورزیدن به معبود بی نیاز، که نجوای آنان را به ناله جانسوز شبانه بدل کرده است. آنان در آستانه محبوب، سجاده عشق می افکنند، و در هر صبح و شام با زبان عجز و الحاح، نیاز ذاتی خود را که «انتم الفقراء الی اللّه» است، با ندای «اهدنا الصراط المستقیم» بیان می دارند. بندگان مخلص خدا همواره فریاد می زنند که ای معشوق حقیقی، ما بدون هدایت تو حیرانیم، اگر لطف بنده پروری تو نباشد که رحمان و رحیمی، ما همه گمگشتگان و «ضالین» و سرانجام در شمار «مغضوب علیهم» و سزاوار عذاب الیم خواهیم بود. پس خدایا، مباد آن که شراره های عذابت مرا در کام خود بسوزاند. هیهات! که کرم بی منتهای تو پوشش جسم رنجور من در برابر شعله های قهرت نباشد. مهربانا! چه بگویم که تو خود می دانی. چه بخواهم که تو صاحب فضل و احسانی. الهی، ببخشای اگر چه مستحق آن نیستم. کرم کن که تو خود سزاوار آنی.

نماز از منظر دانشمند مشهور فرانسوی

دکتر «روژه گارودی»، دانشمند مسلمان و فیلسوف مشهور فرانسوی، می نویسد: در نماز، انسان به خود باز می گردد و همه هستی را در وجود خویش احساس می کند و چنین است که انسانِ باایمان به ستایش وادار می شود. در نماز، همه مسلمانان جهان در برابر محراب های تمام مساجد ـ که زاویه آنها به سوی کعبه ساخته شده است ـ در صف های فشرده با همدلی و حضور خود، به طور گسترده و عمیقی مجذوب مرکز خود و بنیاد خود می شوند.

پرش روح

نماز، فرو ریختن دیوار فاصله هایی است که یا خود بر زیربنای نادانی و غفلت ساخته ایم یا ابلیس از سر نیرنگ و فریب میان ما و آن بی نیاز آفریننده کشیده است. نماز، عروج روح از زمین شوره زار مادی به فضای آرام بخش روحانی و معنوی است. نماز، بهترین وسیله ارتباطی مخلوق با خالق یا انسان مادی با عالم ملکوت است و ره آورد این ارتباط معنوی، جدا شدن از جهان ماده و پیوستن به عالم نور و معنویت است.

پرستش در کلام شهید مطهری

استاد شهید مرتضی مطهری، متفکر بزرگ جهان اسلام، عبادت و پرستش را نیاز ثابت انسان می شمارد و چنین می فرماید: یکی از خُلق های ثابت همگانی تغییرناپذیر و نسخ ناپذیر که زمان، هیچ وقت نمی تواند در آن تأثیر داشته باشد، موضوع عبادت و پرستش است. یکی از حاجت های بشر پرستش است. پرستش یعنی چه؟ پرستش آن حالتی را می گویند که در آن، انسان یک توجهی می کند از ناحیه باطنی خودش به آن حقیقتی که او را آفریده است و خودش را در قبضه قدرت او می بیند. خودش را به او نیازمند و محتاج می بیند؛ در واقع سیری است که انسان از خلق به سوی خالق می کند. این امر اساسا قطع نظر از هر فایده و اثری که داشته باشد خودش یکی از نیازهای روحی بشر است. انجام ندادن آن، در روح بشر ایجاد عدم تعادل می کند. اگر انسان همیشه دنبال مادّیات برود و وقتی برای معنویات نگذارد، همیشه روح و روان او ناراحت است.

کمک گرفتن از نماز

انسان در زندگی مادی گاه در تنگنا قرار می گیرد. امکانات و توان انسان محدود است و در مشکلات بدون پشتوانه نمی توان زندگی کرد. آنان که مادی می اندیشند، فقط به پشتوانه های مادی فکر می کنند، ولی آنان که الهی فکر می کنند پیوسته با پشتوانه های معنوی خود را از بن بست می رهانند. نماز از این دست پشتوانه هاست. نماز، جلوه برجسته یاد خداست و «دل آرام گیرد به یاد خدای». بر همین اساس در روایات فراوانی آمده است که وقتی پیامبر(ص) یا امام علی(ع) با مشکلی روبرو می شدند به نماز روی می آوردند.